Vliegtuigen hebben altijd tot de verbeelding gesproken. Een van de meest gestelde vragen over deze indrukwekkende machines is: hoe hard gaat een vliegtuig eigenlijk? In deze blog gaan we dieper in op de snelheden van verschillende soorten vliegtuigen, van commerciële passagiersvliegtuigen tot straaljagers en supersonische toestellen. Zo krijg je een goed beeld van wat er allemaal komt kijken bij de snelheid van een vliegtuig.
Snelheid van commerciële passagiersvliegtuigen
De meeste mensen vliegen in commerciële passagiersvliegtuigen, zoals de Boeing 737 of de Airbus A320. Deze vliegtuigen vliegen meestal op kruishoogte, dat wil zeggen op een hoogte van ongeveer 10 kilometer, met een snelheid van ongeveer 800 tot 900 kilometer per uur. Dit lijkt misschien ongelooflijk snel, maar op deze hoogte en met deze snelheid kunnen passagiers relatief rustig en comfortabel reizen. De snelheid kan enigszins variëren afhankelijk van verschillende factoren, zoals windrichting, het type vliegtuig en de vliegroute.
Het is interessant om te weten dat vliegtuigen niet altijd met dezelfde snelheid vliegen. Tijdens het opstijgen en landen gaat een vliegtuig veel langzamer, vaak tussen de 250 en 400 kilometer per uur. Dit is nodig om veilig van de grond te komen en weer te landen. Pas als het vliegtuig de kruishoogte bereikt, versnelt het naar zijn maximale snelheid.
Straaljagers en militaire vliegtuigen
Straaljagers zijn ontworpen voor snelheid en wendbaarheid. Deze vliegtuigen kunnen veel sneller vliegen dan commerciële passagiersvliegtuigen. Een moderne straaljager zoals de F-16 kan snelheden bereiken van meer dan 2.000 kilometer per uur, oftewel bijna twee keer de snelheid van het geluid. Dit wordt ook wel Mach 2 genoemd. Straaljagers worden gebruikt in militaire operaties en kunnen in korte tijd grote afstanden afleggen.
De snelheid van een straaljager is indrukwekkend, maar komt met uitdagingen. Zo verbruiken deze vliegtuigen enorm veel brandstof op hoge snelheid en kunnen ze alleen onder bepaalde omstandigheden veilig met zulke snelheden vliegen. Daarom wordt zo’n hoge snelheid meestal alleen behaald tijdens specifieke militaire missies.
Supersonische vliegtuigen
Supersonische vliegtuigen, zoals de beroemde Concorde die in de jaren ’70 en ’80 commerciële vluchten uitvoerde, kunnen zelfs nog sneller vliegen dan straaljagers. De Concorde vloog met een snelheid van ongeveer Mach 2, oftewel ruim 2.100 kilometer per uur. Hierdoor kon je in minder dan vier uur van Londen naar New York vliegen. Hoewel de Concorde niet meer in gebruik is, wordt er wel gewerkt aan nieuwe supersonische vliegtuigen die de commerciële luchtvaart weer sneller kunnen maken.
Het probleem met supersonisch vliegen is dat het niet alleen technisch complex is, maar ook zeer duur. De geluidsbarrière doorbreken zorgt voor een enorme knal, wat overlast kan veroorzaken voor mensen op de grond. Dit is een van de redenen waarom supersonische vliegtuigen alleen boven de oceaan op topsnelheid vlogen.
De snelste vliegtuigen ooit
Als we het hebben over de snelste vliegtuigen ooit, komen we bij toestellen zoals de NASA’s X-15, een experimenteel vliegtuig dat snelheden bereikte van Mach 6,7, oftewel meer dan 7.200 kilometer per uur. Dit vliegtuig was echter niet bedoeld voor commercieel gebruik, maar voor onderzoek naar het vliegen op extreme snelheden. Het bracht wetenschappers veel kennis die later werd gebruikt bij de ontwikkeling van ruimtevaartuigen.
Factoren die de snelheid van een vliegtuig beïnvloeden
De snelheid van een vliegtuig wordt door verschillende factoren bepaald. Naast het type vliegtuig spelen ook weersomstandigheden een belangrijke rol. Wind kan bijvoorbeeld een groot effect hebben op de snelheid. Als een vliegtuig met een sterke rugwind vliegt, kan het sneller gaan dan normaal. Tegenwind daarentegen kan het vliegtuig vertragen. Ook de hoogte waarop een vliegtuig vliegt, beïnvloedt de snelheid. Op grotere hoogtes is de lucht dunner, wat betekent dat er minder luchtweerstand is en het vliegtuig efficiënter en sneller kan vliegen.
Daarnaast speelt de belading van het vliegtuig een rol. Een zwaar beladen vliegtuig, bijvoorbeeld met veel passagiers en bagage, heeft meer energie nodig om dezelfde snelheid te bereiken als een lichter vliegtuig. Dit kan betekenen dat een vliegtuig iets langzamer vliegt om brandstof te besparen.
Redactie
